Gebouwen
Vernieuwing, uitbreiding, verhuizing
De Ipabo heeft in deze jaren steeds meer ruimte nodig, doordat:
- het aantal studenten, groepen en docenten toeneemt
- er meer verschillende opleidingen en activiteiten bijkomen (bv uitbreidende nascholing)
- er behoefte ontstaat aan verschíllende ruimten: niet alleen klaslokalen, maar ook grotere zalen en kleinere werkruimten
- docenten een werkplek op het instituut moesten hebben (vanouds hadden de meeste docenten géén eigen plek en gingen dan ná het lesgeven naar huis; 'Ik kom alleen als er les is!')
- er meer bureaufuncties komen: uitbreidende administraties, internationalisering, en ook informatica-ruimten
- er meer voorzieningen komen, zoals:
- de bibliotheek breidt uit en wordt meer een mediatheek
- meer apparatuur zoals videospelers, TV's, computers
Bovendien worden de gebouwen ouder en behoeven onderhoud. De vestiging Amsteram wordt sterk uitgebreid, en de vestiging Alkmaar verhuist.
Ipabo - Amsterdam
De kern van het Amsterdamse gebouw is neergezet in 1961-1962. In 1984 werd het vergroot met de 'bogenverdieping'. Die huisvestte de grote docentenkamer en een aantal kleinere sectiekamers. Deze uitbreiding werd in 1984 gerealiseerd bij het tot stand komen van de KPA.
De uitbreidingen werden gerealiseerd door ir. Peer van Asperen, die directeur John Verhallen al jaren kende.
In 1992 werd het Natuurkundelokaal grondig vernieuwd. Het aantal van 12 practicumtafels werd teruggebracht tot 4, aangevuld met losse tafels. Nieuwe voorzieningen voor gas en elektra werden aangelegd. Het voorheen donkere lokaal werd omgetoverd tot een 'bijdetijds' lichte ruimte. Op de foto: docent Kees van Wissen (li) met 'huisschilder' Ronald Joling (rood shirt). Kees deed toen nog aan lange afstandslopen, vandaar. |
In 1993-1994 werd een grootschalige nieuwbouw gerealiseerd. Een geheel nieuwe oostvleugel voorzag in de behoefte aan klaslokalen, waarvan enkele middels een schuifbare scheidingswand vergroot konden worden (bovenverdieping) en een aantal kleinere ruimten die vooral als sectiekamers dienst gingen doen (gelijkvloers). Die konden worden bereikt door een heel bijzondere, en donkere gang.
Karakteristiek is de 'loopbrug' tussen de nieuw- en de oudbouw. De buitenzijde is afgewerkt met red cedar hout. Dat gaf de associatie met 'hekwerk', was onderhoudsvrij en werkt geluidsabsorberend. De loopbrug was bedoeld als ontmoetings- en tentoonstellingsruimte.
De eerste tabbladengroep toont enkele foto's van de nieuwbouw van 1993-94.
- Fundament
- Oostvleugel
- Dramalokaal
- Computerlokaal
- X-sluit
Begin van de bouw in 1993. De fundamenten voor de oostvleugel worden gelegd. De flat op de achtergrond is vooral als bejaardencomplex in gebruik, het onderste deel huisvestte indertijd de bloedbank. Heel wat keren kwamen er zenuwachtige patiënten aan de deur van de Ipabo en vroegen waar er geprikt moest worden. |
Hier wordt de oostvleugel gebouwd. Links de buitenmuur met de opvallend kleine ramen. Deze ramen moesten klein blijven en laag geplaatst worden om teveel inkijk richting de buurflat te voorkomen. Inmiddels is deze flat gesloopt (2010). Rechts de grote ramen die uitzicht geven op het binnenplein. In het middendeel worden de lokalen geconstrueerd. |
Hier wordt in de nieuwe 'college'-zaal de klapstoelen geïnstalleerd. Door een ingenieus, maar zeer zwaar systeem, konden de achtereenvolgende rijen naar voren geschoven worden, zodat er een oplopende structuur ontstond. Het was vermoeiend hier langer dan een uur te zitten. Deze zaal werd gecombineerd met de lessen Drama. Nadat in 2002 de laatste grote verbouwing gereed kwam, verloor deze ruimte zijn 'collegefunctie' en werd vervolgens geheel aan Drama ter beschikking gesteld. |
Elders werden aanpassingen aangebracht. Zo werd op de tweede verdieping in de zuidvleugel een groter computer(les)lokaal gerealiseerd. Hier stonden meer PC's in een netwerk verbonden, en tevens was hier het centrum van het schoolomvattend netwerk gelegen. ICT-docent en (toen) netwerkbeheerder Egbert Nijeboer (rechts) in gesprek met Herman Tervoort (1995). |
Hieronder licht de architect zelf enkele aspecten van de bouw toe.
- Peer over al zijn werk
- Peer over de noordmuur
- Peer over inklinking
- X-sluit
In dit videofragment vertelt architect Peer van Asperen in het kort welke vernieuwingen en uitbreidingen hij aan en in het gebouw in Amsterdam heeft ontworpen. Het oorspronkelijke gebouw (de 'kern') was van de hand van architect Steenhardt-Carré (1960-1961). Peer was een uiterst plezierige man om mee te werken: altijd meedenkend, steeds weer bereid tot bijstellen van de plannen. Interview 2011; 1:20 |
Peer vertelt hier iets over de noordwand. De docent bewegingsonderwijs John Bakker wilde hier een klimwand neerzetten, iets dat na veel soebatten door de directie werd toegestaan. Helaas wilden de bewoners van de flat dit niet - het zou veel te hoog zijn. Dit illustreert de moeilijkheden en weerstanden die de plannenmakers moeten overwinnen. |
De ondergrond van Amsterdam bestaat voor een groot deel uit veen. Op veen kun je niet bouwen, dus moet je het gebouw op palen zetten, en die moet je de grond inslaan (heien) of inboren. De Ipabo Amsterdam staat op palen van ongeveer 18 meter (op de zogenaamde 'tweede zandlaag'). Maar óp de veenbodem, die wel met een laagje zand is afgedekt, legt men de tegels van de binnenplaats. En veen klinkt in. Door waterverlies kan het een groot volume verliezen. Die inklinking is op verschillende plaatsen te zien. Peer vertelt daar iets over. (Interview 2011; 1:15) |
Ipabo - Alkmaar
In Alkmaar was de Ipabo vanaf 1987 gehuisvest in het gebouwtje van de vroegere COK-Alkmaar, later PC Pabo 'Da Costa', aan de Van de Veldelaan. Men sprak wel van de 'bungalow'. Na een -beperkte- verbouwing in 1987 groot genoeg. |
Maar met de forse groei van het aantal studenten en klassen én activiteiten voldeed het gebouw al snel niet meer. Een plan om de bestaande ruimte uit te breiden was veel te kostbaar voor slechts een beperkte toename van de capaciteit.
Het Katholiek Schoolbestuur Alkmaar legde de verbinding met Hogeschool Ipabo om het gebouw aan de Gabriel Metsulaan te delen met de basisschool De Driemaster. In 1996-1997 werden vele zaken in de gebouw opgeknapt en aangepast onder regie van Peer van Asperen, en van kleuren voorzien door 'huisschilder' Ronald Joling. De vernieuwing van met name de aula werd letterlijk uitputtend bekostigd door de Steunstichting Da Costa. In 1997 kon het gebouw in gebruik genomen worden.
- Nieuw gebouw
- Fokko, Peer
- John Verhallen
- Staatssecretaris
- Koor
- Activiteiten
- X-sluit
Het Ipabo-gebouw Alkmaar in 1997. Rechts: Basisschool De Driemaster waarmee het pand gedeeld wordt. |
Bij opening werden natuurlijk ook woorden gesproken door de 'huisarchitect' Peer van Asperen en locatiedirecteur Fokko Schroten (rechts). |
De héél echte opening werd vervolgens verricht door Tineke Netelenbos, toen staatssecretaris van Onderwijs, Kunst en Wetenschap (PvdA, Kabinet Kok I). Zij werd wel 'Turbo Tineke' genoemd vanwege haar niet aflatende dadendrang en ook vaak lichtelijk irritant gedram. |
Nooit ontbroken: het (fraaie!) koor onder leiding van Henri Heuvelmans. |